महाराष्ट्र सरकार आपल्या राज्यातील नागरिकांसाठी विविध सरकारी योजना चालू केलेल्या आहेत. राज्यातील नागरिकांच्या कल्याणासाठी अनेक कार्यक्रमांद्वारे व विविध योजनांच्या माध्यमातून रोजगार तसेच राज्यातील जनतेचे आरोग्य व कल्याणासाठी काम करत आहे. सौर ऊर्जेचा वापर जो शाश्वत स्त्रोत आहे जो मोठ्या प्रमाणावर उपलब्ध आहे, सौर ऊर्जेचा वापर जगभरात केला जात आहे, सरकारने यासाठी ही सौर रूफटॉप योजना तयार केली आहे, जगभरातील कोळशाचे साठे संपत चालले आहेत आणि त्यामुळे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होण्याची शक्यता आहे. आपल्या देशात औद्योगिक क्षेत्र वाढत आहे, त्यामुळे विजेची मागणी दिवसेंदिवस वाढत आहे. वीजनिर्मितीसाठी वापरण्यात येणाऱ्या कोळशाचा साठाही अपुरा पडत आहे. त्यामुळे पारंपरिक वीजनिर्मिती सुविधा अपुऱ्या होत असल्याने येत्या काही वर्षांत देशाला विजेच्या समस्येला सामोरे जावे लागणार आहे. त्यामुळे भविष्यातील परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी केंद्र सरकार सरकारने ही योजना राज्यांच्या मदतीने संपूर्ण देशात राबवण्यास सुरुवात केली आहे.
या योजनेंतर्गत, घरे, गृहनिर्माण संस्था आणि निवासी कल्याणकारी संस्थांच्या छतावर सौर ऊर्जा निर्मिती यंत्रणा बसवण्यात ऐहिल, ज्यासाठी सरकार 40 टक्क्यांपर्यंत सबसिडीही देत आहे. या योजनेंतर्गत, घरगुती श्रेणीतील ग्राहकांना किमान 1 किलोवॅट क्षमतेची रूफटॉप सोलर पॉवर जनरेशन सिस्टीम बसविण्यासाठी टप्पा 2 अंतर्गत केंद्र सरकारकडून आर्थिक सहाय्य प्रदान केले जाते. शासनाने भविष्याचा विचार करून ही योजना सुरू केली आहे, या योजनेच्या माध्यमातून नागरिकांच्या वीज बिलात मोठी बचत होण्यास मदत होणार आहे, तसेच निर्माण झालेली वीज महावितरण कंपनीला नेट मीटरिंगद्वारे विकण्याची सुविधाही या योजनेअंतर्गत देण्यात येणार आहे. या योजनेमुळे ग्राहकांना वीज बिलात बचत तर करता येईलच आणि अतिरिक्त वीज विकून नफाही मिळू शकेल.
महाराष्ट्र सरकारच्या सौर रूफटॉप योजनेची सबसिडीची मर्यादा किती आहे ?
भारतात सौरऊर्जेला चालना देण्यासाठी नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाने सौर रूफटॉप योजना सुरू केली आहे. तुम्ही तुमच्या घराच्या छतावर कोणत्याही विक्रेत्याकडून सौर पॅनेल स्थापित करू शकता ज्यात डिस्कॉम पॅनल्स समाविष्ट आहेत. त्यानंतर तुम्हाला सबसिडीसाठी अर्ज करावा लागेल. तुम्ही रुफटॉप सोलर पॅनल ३ किलोवॅटपर्यंत बसवल्यास, तुम्हाला सरकारकडून ४० टक्के सबसिडी मिळू शकते. याशिवाय 10 किलोवॅट सोलर पॅनलवर 20 टक्के अनुदान उपलब्ध आहे. खाली दिलेल्या लिंकला क्लिक करून तुम्ही या योजनेबद्दल अधिक माहित घेहू शकता.
या योजनेचा लाभ घेउयासाठी अर्ज कसा करावा त्याची प्रक्रिया कशी आहे ?
तुम्हीही सौर पॅनेल खरेदी करण्याचा असेल तर तुम्ही राज्य सरकारच्या अक्षय ऊर्जा विकास प्राधिकरणाशी संपर्क साधू शकता. त्यासाठी केंद्र सरकारने प्रत्येक राज्यातील प्रमुख शहरांमध्ये कार्यालये सुरू केलेली आहेत. याशिवाय खासगी डीलर्सकडून सोलर पॅनलही उपलब्ध आहेत. यासाठी, तुम्हाला तुमच्या कर्जाच्या रकमेसाठी आगाऊ प्राधिकरणाशी संपर्क साधावा लागेल. अनुदानाचा फॉर्मची माहिती प्राधिकरण कार्यालयातून उपलब्ध होईल. तुम्हाला सोलर पॉवर टॉप स्कीमशी संबंधित अधिक माहिती हवी असल्यास, तुम्ही हेल्पलाइन नंबर 1800-180-3333 वर संपर्क साधून माहिती घेहू शकता.
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रियेसाठी आणि या योजनेबद्दल संपूर्ण माहितीसाठी अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या – https://solarrooftop.gov.in
सोलर सिस्टीमची कार्य प्रणाली जाणून घ्या.
रूफटॉप सोलर पॉवर सिस्टीम, किंवा रूफटॉप पीव्ही सिस्टीम, ही एक फोटोव्होल्टेइक (पीव्ही) प्रणाली आहे ज्यामध्ये निवासी किंवा व्यावसायिक इमारतीच्या किंवा संरचनेच्या छतावर वीज-निर्मिती करणारे सौर पॅनेल बसवले जातात. मेगावाट श्रेणीतील क्षमता असलेल्या युटिलिटी-स्केल सोलर ग्राउंड-माउंट केलेल्या फोटोव्होल्टेइक पॉवर स्टेशनच्या तुलनेत रूफटॉप माउंटेड सिस्टीम लहान आहेत, त्यामुळे ते वितरित उत्पादनाचे एक प्रकार आहेत. बहुतेक रूफटॉप पीव्ही स्टेशन ग्रिड-कनेक्ट केलेल्या फोटोव्होल्टेइक पॉवर सिस्टम आहेत. निवासी इमारतींवरील रूफटॉप पीव्ही सिस्टीमची क्षमता सामान्यत: 5-20 किलोवॅट (kW) असते, तर व्यावसायिक इमारतींवर बसवलेली प्रणाली अनेकदा 100 किलोवॅट ते 1 मेगावाट (MW) पर्यंत पोहोचते. खूप मोठ्या छतावर 1-10 मेगावॅट श्रेणीमध्ये औद्योगिक स्केल पीव्ही सिस्टम असू शकतात.
अशा प्रणालीच्या विविध घटकांमध्ये फोटोव्होल्टेइक मॉड्यूल्स, माउंटिंग सिस्टम, केबल्स, सोलर इन्व्हर्टर आणि इतर इलेक्ट्रिकल उपकरणे समाविष्ट आहेत. केंद्र सरकारने ऊर्जा मंत्रालयाच्या रूटॉप सौर ऊर्जा योजनेअंतर्गत मेगा वितरणासाठी 25 मेगावॅटचे उद्दिष्ट मंजूर केले आहे. आता या योजनेच्या माध्यमातून घरातील ग्राहक किमान एक किलोवॅट रूफटॉप सोलर पॉवर निर्माण करू शकतील. अर्थात केंद्र सुरू करण्यासाठी केंद्र सरकारकडून आर्थिक मदत केली जाणार आहे. यामध्ये 1 ते 3 किलोमीटरपर्यंतच्या घरगुती ग्राहकांना 40 टक्के तर 3 ते 10 किलोमीटरपेक्षा जास्त अंतरावरील ग्राहकांना 20 टक्के अनुदान देण्यात येणार आहे. आणि यामध्ये, 500 KW पर्यंतच्या सामूहिक वापरासाठी 20% सबसिडी परंतु प्रति घर 10 KW मर्यादेत, गृहनिर्माण संघटना आणि निवासी कल्याण संघटना, ग्राहकांना 20% अनुदान दिले जाते.
सोलर रूफटॉपचे फायदे
जगभरातील सौरउद्योग आपल्या पर्यावरणाला आरोग्यदायी राखण्यासाठी सर्वात सुरक्षित मार्ग आहे. सौर रूफटॉप पॅनल्सना पूर्ण कार्यक्षमतेने कार्य करण्यासाठी फक्त मोकळी जागा आणि भरपूर सूर्यप्रकश असणे आवश्यक आहे आणि ज्या दिवशी सूर्य कमी असतो त्या दिवशी पॅनल्स बॅटरीमध्ये साठवलेली ऊर्जा वापरतात. घराच्या छतावर सोलर रुफटॉप सिस्टीम बसवण्यात आली आहे, ज्यामुळे इतर पॉवर प्लांटसाठी वापरता येणारी बरीच जमीन वाचते, या योजनेद्वारे ग्राहकांना ग्रीड पॉवरवर अवलंबून राहण्याची गरज नाही. सोलर रूफटॉप सिस्टीम अतिशय किफायतशीर आहेत. ही एक वेळची गुंतवणूक आहे जी दीर्घकाळापर्यंत निसर्गाचा समतोल राखण्यास मदत करते. दीर्घकाळात, ते डिझेल जनरेटर किंवा ग्रीड विजेच्या तुलनेत कमी खर्चिक आहेत. जे लोक सौर ऊर्जेकडे वळतात त्यांच्या वीज बिलात मोठी कपात होते, त्यामुळे खूप पैसे वाचतात. खाली काही सोलर रुफटॉप सिस्टीमच्या फायद्या विषई जाणून घेहुया.
1. खर्चात मोठी बचत
छतावर सोलर पॅनेल बसवण्याचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे ते खर्चात बचत करते. रूफटॉप सोलरसाठी औद्योगिक आणि व्यावसायिक टॅरिफ दरांच्या सापेक्ष दर अनुक्रमे 17% आणि 27% कमी आहेत. पॅनेल्स स्वस्त मिळत राहिल्याचा सौरऊर्जेचा कल असल्याने, सौरऊर्जेचा पर्याय निवडणाऱ्या उद्योगांना येणाऱ्या काही वर्षांत भरपूर फायदा होतील .
2. कमी देखभाल खर्च
रूफटॉप सोलर सिस्टीम ही एक किफायतशीर प्रणाली आहे. यासाठी फक्त वेळोवेळी योग्य स्वच्छता आणि चांगली देखभाल आवश्यक आहे, जी एक मोठी प्रक्रिया देखील नाही. बहुतेक सोलर रूफटॉप्सचे आयुर्मान 25 वर्षे असते ज्यामुळे ते गुंतवणुकीस फायदेशीर ठरतात. मुळात, कोणत्याही मोठ्या खर्चाचा समावेश नसल्यामुळे आणि शासनाच्या अनुदाना मुळे हि योजना फायदेशीर ठरताना दिसत आहे.
3. वीज बिलात मोठी कपात
घर किंवा ऑफिसच्या वापरासाठी सोलर पॅनेल लावल्यास तुमचे वीज बिल कमी होऊ शकते. देशभरातील वीज घरांसाठी सामान्य वीज कनेक्शन कोळसा, तेल आणि नैसर्गिक वायूवर अवलंबून असते. तुमच्या घराच्या छतावर पॅनेल बसवल्याने तुमची आर्थिक तसेच पर्यावरणाची बचत होते. अर्थात, प्रत्येक घर वेगळे असते आणि सौर पॅनेलची आवश्यकता वेगळी असते त्यामुळे तुमच्या गरजे नुसार सौर पॅनेलचीनिवड करू शकता.
4. स्थापनेसाठी अतिरिक्त जागेची गरज नाही
ही प्रणाली व्यावसायिक किंवा निवासी इमारतींच्या छतावर स्थापित केलेली असते हे त्याच्या नावावरून स्पष्ट होते. त्यांना मोठ्या भूभागाची आवश्यकता लागत नाही; ही संकल्पना व्यवहार्य आणि टिकाऊ दोन्ही आहे. यात एक अॅड-ऑन फायदा देखील आहे – स्थापित केलेल्या सौर रूफटॉप प्रणालीसह घराचे पुनर्विक्री मूल्य देकील वाढते.
5. ही एक सुरक्षित गुंतवणूक आहे
विजेच्या दरात वेळोवेळी चढ-उतार होत असतात. त्यामुळे ठराविक कालावधीसाठी विजेवर होणारा खर्च मोजणे अवघड आहे. तथापि, जेव्हा सौर रूफटॉपद्वारे निर्माण होणार्‍या विजेचा विचार केला जातो तेव्हा निर्माण होणाऱ्या विजेची किंमत सहज काढता येते. किंबहुना, आणखी 10 वर्षांचा वीजनिर्मितीचा खर्चही मोजता येतो. अशा प्रकारे, ही एक सुरक्षित गुंतवणूक आहे.
सोलर रूफटॉप योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे
- अर्जदाराचा मोबाईल नंबर
- उमेदवाराचे आधार कार्ड
- उमेदवाराच्या घराच्या मालकीची कागदपत्रे
- चालू वीज बिल
- अर्जदार 15 वर्षापासून महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असणे आवश्यक आहे
- पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
- उमेदवाराच्या कुटुंबाचा उत्पन्नाचा पुरावा
